Stroje ludowe i regionalne

W okresie najczęściej wakacyjnym organizowane są różnego rodzaju festyny. Tradycją takich imprez szczególnie wiejskich  jest występowanie kobiet w strojach ludowych bądź regionalnych. Obydwa stroje nie są takie same.

Stroje ludowe to strój odnoszący się do konkretnego regionu wyrażający jego tożsamość. Może on dotyczyć statusu małżeńskiego lub może świadczyć statusie socjalnym. Stroje ludowe pojawiają się w dwóch formach, pierwsza to codzienna a druga odświętna. W regionach ubieranie się w stroje ludowe pojawia się w czasie świąt lub innych uroczystości po to, aby podkreślić tradycję i dziedzictwo danego regionu. Należy dodać, że istnieją takie regiony, gdzie noszenie takiego stroju jest wymagane przez prawo. Wygląd stroju zależy od regionu w którym powstał, typu gospodarki oraz historii regionu. Natomiast stroje regionalne związane są z konkretną częścią kraju i różnią się między sobą wyglądem. Dla porównania przedstawię  stroje regionalne krakowskie i stroje ludowe góralskie kobiece. Typowy krakowski strój początkowo miał jednobarwną spódnicę dopiero później zaczęto używać kwiecistego materiału. Nieodłącznym elementem stroju jest gorset z haftem również o motywach kwiatowych. Teraz gorsety góralskiego stroju zdobione są paciorkami i cekinami. Dopełnieniem stroju jest biały haftowany fartuch i korale na szyi. Stroje regionalne góralskie nie są tak bogato zdobione jak krakowskie. Kobiety góralki nosiły koszulę ozdobioną białym haftem, barwne spódnice i gorsecik. Zimą zakładały tzw. serdak. Na głowę zakładały chustkę wiązaną pod brodą natomiast do wyjścia wkładają dużą chustkę wełnianą zarzuconą na ramiona. Stroje ludowe jako całość pełniły najróżniejsze funkcje. Ważne w nim kolory, które tworzyły określoną symbolikę. Jednak nie zawsze w każdym elemencie stroju kolorystyka była świadomie stosowana i przetrwała do naszych czasów tylko i wyłącznie dzięki tradycji. Najważniejszymi kolorami strojów to, biały symbolizujący czystość, dobroć, niewinność. Kolor czerwony to symbol krwi, życia, namiętności i ognia. Błękitny to symbol wierności, prawdy, nieba. Z innych kolorów symboliczne znaczenia ma czerń symbolizująca smutek i powagę, fiolet to powaga, post i pokuta oraz zieleń oznaczająca młodość, świeżość i długowieczność. Stroje ludowe nieodłącznie są związane z kulturą ludową czyli folklorem i sztuką charakteryzującą mieszkańców określonych terenów. Wyrasta ona przede wszystkim z doświadczeń historycznych i warunków życia.

Podziwiać stroje ludowe możemy podczas organizowanych imprez np. mogą to być tańce i muzyka  folklorystyczna, które wyrażają  w ten sposób zwyczaje, obrzędy i wierzenia. Na przestrzeni lat stroje regionalne ulegały zmianom i przeobrażeniom. Najczęstszym zjawiskiem było naśladowanie elementów ze strojów szlacheckich i mieszczańskich. Jeśli chodzi o wygląd, zdobienie i krój to duże znaczenie miała moda z okresu renesansu i baroku. W naszym kraju najistotniejszy moment rozwoju stroju i jego przeobrażeń przypada na drugą połowę XIX i początek XX wieku. Miało to związek z rozwojem różnych dziedzin przemysłu. Stroje regionalne zaczęły zmieniać swoje podstawowe funkcje w okresie międzywojennym. Współcześnie nikt nie nosi takiego ubioru, teraz stroje ludowe i stroje regionalne mają zupełnie inne znaczenie. Stały się strojami bardziej reprezentacyjnymi i scenicznymi niż jako odzież. Jedynymi okazjami gdzie możemy zobaczyć jak społeczność określonych regionów w danym okresie czasu chodziła ubrana są wspomniane organizowane festyny, festiwale folklorystyczne i wystawy  na których prezentowane są najbardziej typowe dla danego regionu. Stroje ludowe i stroje regionalne są jedynym i chyba najbardziej efektownym elementem kultury polskiej wsi.